Badanie kału – co się kryje w kale?

Badanie kału to jedno z podstawowych badań diagnostycznych, które pozwala ocenić kondycję układu pokarmowego. Metoda pozwala na zdiagnozowanie wielu schorzeń i nieprawidłowości, jakie mogą wystąpić w organizmie człowieka. Jak wygląda badanie?

Badanie kału – co to takiego?

Badanie kału należy do grupy podstawowych badań diagnostycznych. Określa kondycję i funkcjonalność układu pokarmowego. Jest to badanie nieinwazyjne dla pacjenta i pozbawione ryzyka. Badanie najczęściej wykonuje się w sytuacji, kiedy występują dolegliwości ze strony układu pokarmowego – pojawia się krew w kale. Próbka, którą oddaje się do analizy może zostać poddana ocenie makroskopowej i mikroskopowej. Parametry, które oceniane są makroskopowo to m.in. barwa, konsystencja, zapach i odczyn, czyli pH. Natomiast w przypadku oceny mikroskopowej chodzi o zaobserwowanie obecności m.in. ziaren skrobi, kropli tłuszczu i prążkowanych włókien mięsnych.

Badanie stolca pozwala wykryć przeróżne schorzenia oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego, np. infekcje bakteryjne i wirusowe. Co więcej, określa obecność pasożytów i wykrywa stany zapalne lub krwawienie do przewodu pokarmowego. Dodatkowo badanie ocenia wydolność trzustki oraz sprawdza, jak wchłaniają się poszczególne składniki odżywcze. Pacjent może również wykonać badanie przesiewowe kału w celu wykrycia raka jelita grubego.

Jak przygotować się do badania kału?

Badanie kału nie wymaga od pacjenta specjalnych przygotowań. Materiał, który ma zostać oddany do laboratorium, należy umieścić w specjalnie dedykowanym do tego pojemniku jednorazowym, który jest wyposażony w łopatkę. Taki pojemnik można nabyć w każdym punkcie aptecznym. Próbka kału nie powinna mieć styczności z moczem, wodą oraz detergentami. Materiał najlepiej oddać na warstwę papieru, tak aby następnie móc pobrać próbkę kału z 2 lub nawet 3 miejsc tej samej porcji. Pobrany kał powinien wynosić mniej więcej 1/3 wysokości pojemnika jednorazowego. Ważne, aby pobrany materiał dostarczyć do laboratorium w ciągu 2 godzin.

Jak interpretować wyniki badania?

Badanie ogólne kału to jedno z najczęściej wykonywanych badań, w przypadku zgłoszenia przez pacjenta dolegliwości związanych z układem pokarmowym. Jak wspomniano, próbka stolca poddawana jest ocenie makroskopowej i mikroskopowej. Z laboratorium pacjent otrzymuje wyniki opisane jako ”pozytywny” lub ”negatywny”. W zależności od wyniku, oznacza to występowanie lub brak obecności wirusa, bakterii, pasożyta lub patogenu. Wynik mówi także krwi utajonej w stolcu lub innym badanym czynniku.

Badanie, jeśli jest zlecone przez lekarza rodzinnego na NFZ, wykonuje się bezpłatnie. Jednak w momencie, kiedy nie ma możliwości refundacji, za pobranie próbki stolca zapłacimy ok. 10-30 zł. Cena uzależniona jest przede wszystkim od placówki oraz rodzaju badania.