Prolaktyna to hormon, który wydzielany jest w przysadce mózgowej. Jego podwyższony poziom może być przyczyną poważnych problemów ze zdrowiem. Jako hormon ma szeroki zakres działania w organizmie człowieka, więc warto go na bieżąco kontrolować.
Prolaktyna – co to takiego?
Prolaktyna zwana również jako hormonem luteotropowym (LTH), wydzielana jest w przysadce mózgowej. Nazwa powiązana jest z jej pierwszą poznaną rolą, czyli laktacją. Wówczas wykazano, że prolaktyna pełni ponad 300 funkcji, które można podzielić na następujące obszary: reprodukcyjny, metaboliczny, regulacji płynów, regulacji układu immunologicznego oraz regulacji funkcji behawioralnych.
Posiada naprawdę szeroki zakres ważnych działań w organizmie człowieka. Dlatego też warto regularnie badań poziom owego hormonu we krwi. Zbyt duże stężenie prolaktyny może świadczyć o niechcianych chorobach, a co więcej – bywa niebezpieczne.
Jak wygląda badanie prolaktyny?
Na badanie należy zgłosić się między godziną 8 a 12. Przede wszystkim pacjent powinien być wyspany oraz na badanie przybyć na czczo. Należy pamiętać, że dzień przed wizytą nie zezwala się na wysiłek fizyczny, obfitą kolację oraz współżycie.
Prolaktyna – normy
Normy poziomu prolaktyny mogą nieco się różnić w zależności od laboratorium i metody stosowanej do badania, jednak ogólnie przyjmuje się:
- u kobiet przed menopauzą norma wynosi od 4 do 23 ng/ml
- u mężczyzn od 3 do 15 ng/ml
- u kobiet w okresie menopauzy lub po menopauzie norma wynosi od 2 do 20 ng/ml
Należy jednak pamiętać, że normy te są jedynie orientacyjne i ostateczna interpretacja wyniku zależy od lekarza, który bada pacjenta i bierze pod uwagę całość objawów i wyników innych badań.
Wysoki poziom prolaktyny
Wysoki poziom prolaktyny może być przyczyną wielu dolegliwości. Często tych, które są związane z nadwrażliwością piersi oraz ich bólem. Charakterystycznym objawem nadmiaru hormonu we krwi są nieregularne miesiączki. Niestety, może się to równać z obniżeniem popędu seksualnego, a sama pochwa może być zbyt sucha, co będzie sprawiało ból.
Jednak winnym może się również okazać gruczolak przysadki mózgowej, który dostarczy kłopotliwe bóle głowy, a czasem nawet zaburzenia widzenia. Gdy przyczyną zbyt wysokiego poziomu prolaktyny jest niedoczynność tarczycy, pacjent może tyć bez powodu.
Leczenie nadmiaru prolaktyny
Nie ma konkretnego sposobu na leczenie wysokiego poziomu hormonu we krwi. W zależności od dolegliwości o dalszych działaniach decyduje lekarz. Zachwianie równowagi hormonalnej mogą powodować niektóre leki, które wtedy najczęściej należy odstawić. Jeśli jednak schorzenia dotyczą tarczycy, nerek lub wątroby, zaczyna się leczyć podstawowe choroby, obserwując przy tym poziom prolaktyny. Odpowiednie działania sprawią, że zacznie się on obniżać. W przypadku gruczolaka sytuacja prezentuje się nieco inaczej, bowiem wiele zależy od jego rozmiarów. Jedne znikają podczas podawania odpowiednich leków, inne wymagają chirurgicznego usunięcia. W niektórych przypadkach jest potrzebna radioterapia.
Prolaktyna u mężczyzn
Prolaktyna jest hormonem, który jest obecny zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. U mężczyzn prolaktyna pełni ważną rolę w regulacji płodności oraz w produkcji nasienia. Wysoki poziom prolaktyny u mężczyzn może powodować zmniejszenie ilości plemników, problemy z erekcją i obniżenie libido. W przypadku mężczyzn, wysoki poziom prolaktyny może być spowodowany guzem przysadki mózgowej, a także niektórymi lekami, takimi jak antydepresanty i leki obniżające ciśnienie krwi. Niski poziom prolaktyny u mężczyzn jest stosunkowo rzadkim zjawiskiem.