Hemoroidy – co to za dolegliwość ?
Hemoroidy potocznie nazywane guzkami krwawniczymi odbytu występują u każdego człowieka. Jednak, żylaki odbytu są czymś zupełnie innym, a prawie połowa społeczeństwa ma z nimi problem. Hemoroidy u zdrowego człowieka, odpowiadają za zamknięcie odbytu, a wraz ze zwieraczami pełnią kontrolę nad wypróżnieniem i wydalaniem gazów.
U osób chorych, problem polega na niewłaściwym opróżnieniem guzków nerwowych z krwi. Podczas niewłaściwego oczyszczenia krwi, dochodzi do powstania stanu zapalnego i powstaniu żylaków odbytu.
Przyczyny choroby
Niezależnie od tego ile mamy lat, oraz jakiej płci jesteśmy, żylaki odbytu mogą pojawić się u każdej osoby. Przyczyn powstania hemoroidów jest bardzo dużo, należą do nich:
- Siedzący tryb życia
- Nieodpowiednia dieta
- Praca biurowa
- Praca zawodowego kierowcy
- Ciąża i poród
- Otyłość
- Seks analny
- Przyjmowanie leków np. przeciwkaszlowych, na niestrawność
- Genetyka
Siedzący tryb życia, a także praca wykonywana na siedząco powodują zaburzenie ciśnienia w układzie żylnym naszego odbytu. Do czynnika, który znacznie zwiększa szanse na hemoroidy, należy zła dieta. Warzywa, owoce, nasiona, otręby regulują pracę jelit, brak odpowiedniego nawodnienia, a także błonnika zmusza jelita do ciężkiej pracy. Przetworzona żywność, słone przekąski powodują wzdęcia i zaparcia które również niekorzystnie wpływają na hemoroidy.
U kobiet w ciąży, sytuacja jest spowodowana uciskiem na układ żylny, a także zmianami hormonalnymi. W przypadku porodu naturalnego, podczas parcia również guzki krwawnicze zwiększają swoja objętość. Najczęściej po porodzie, sytuacja wraca do normy, a hemoroidy nie wymagają leczenia. Wystąpienie dokuczliwego bólu można załagodzić środkami farmakologicznymi.
Częste biegunki i zaparcia, również powodują zaburzenie pracy jelit. Podczas biegunek zostaje podrażniona śluzówka odbytu. Zaparcia natomiast, prowadzą do przeciążeń w obszarze układu żylnego w miednicy i okolicy odbytu. Osoby starsze z uwagi na obniżone napięcie, chorują zdecydowanie częściej.
Jak rozpoznać objawy?
Hemoroidy są bardzo przykrą i bolesna dolegliwością. Nie można ich nie zauważyć, a także nie poczuć. Pierwszym objawem, jest uporczywe swędzenie odbytu. Kategorycznie zabrania się drapania odbytu, ponieważ uszkodzona zostaje śluzówka odbytu a także zwiększa się szansa na powstanie stanu zapalnego. Guzki odbytnicze podczas podrażnienia, zwiększają swoja objętość, powodując uczucie niedokładnego wypróżnienia.
Krwawienie jest następnym objawem, który powinien skłonić nas do wizyty u specjalisty. Jeżeli odczuwamy swędzenie, należy zwrócić uwagę, czy na papierze toaletowym widoczna jest krew. Czym prędzej zgłosimy się do lekarza, tym szybciej uporamy się, z ta nieprzyjemna dolegliwością. Nieleczone wczesne stadium choroby, prowadzi do wypadnięcia guzka. Wraz z wypadnięciem guzka, dochodzi najczęściej stan zapalny, a z nim dolegliwości bólowe.
WAŻNE! Krwawienie z odbytu może być również oznaką raka odbytu!
Diagnoza i badania wykonane na wizycie
Wizyta u lekarz, często jest na tyle wstydliwa, że jest odwlekana w czasie. Nie jest to nic miłego, przyjemnego, ale nieleczone hemoroidy mogą bardzo uprzykrzyć życie. Pamiętaj, że choroba rozwija się powoli, ale każda kolejna dolegliwość świadczy, o zaawansowaniu choroby. Zazwyczaj wystarcza wizyta u lekarza rodzinnego, który rozpozna chorobę na podstawie wywiadu oraz zerknięciu na odbyt. W przypadku krwawienia, sytuacja może wymagać konsultacji z proktologiem. Jest to lekarz, specjalizujący się w chorobach odbytu i odbytnicy. Podczas takiej wizyty, konieczne jest wykonanie badania per rectum ( badanie palcem). Wymagane jest również zbadanie odbytnicy, za pomocą specjalnego przyrządu nazywanego anoskopem. Diagnoza stawiana jest na podstawie oględzin miejsca zmienionego chorobą, wywiadu, badania a także skali PARKSA.
Co to jest skala PARKSA?
Za pomocą tej skali, określa się zaawansowanie choroby, a także dobiera odpowiednie leczenie. Skala PARKSA dzieli się na 4 skale:
- I – widoczne guzki są powiększone, natomiast nie wypadają (Hemoroidy wewnętrzne)
- II – Guzki wypadają w czasie wypróżniania, natomiast po wypróżnieniu wracają na miejsce
- III – Guzki wypadają podczas wypróżnienia, ale tylko ręcznie można przywrócić je na miejsce
- IV – Guzki są widoczne na zewnątrz, nie powracają samoistnie, ani przy użyciu rąk (Hemoroidy zewnętrzne)
Leczenie domowe i farmakologiczne
Wczesne rozpoznanie, daje szanse na leczenie w domu. Domowe sposoby na poprawę samopoczucia i pokonanie dolegliwości:
- Ziołowe nasiadówki
- Okłady z kostek lodu
- Okłady z torebek herbaty
- Częste przemywanie wacikiem nasączonym rumiankiem lub aloesem
- Spożywanie dużej ilości płynów
- Dieta bogata w błonnik
- Gimnastyka lub spacerowanie
W przypadku leczenia wdrożonego przez lekarza, najczęściej stosuje się:
- Czopki na hemoroidy
- Maści na hemoroidy
- Tabletki
- Metoda Barrona ( założenie gumowego pierścienia)
- Skleroterapia (podanie specjalnego zastrzyku)
- Laseroterapia
- Metoda Morinagi ( nieinwazyjna operacja)
- Metoda Longo (usunięcie błony)
- Cięcie operacyjne NFZ
W przypadku leczenia operacyjnego, należy mieć świadomość powikłań. Do takich powikłań zaliczmy ból, skurcz zwieraczy, krwawienia, zwężenie odbytu, przetoka.
Zapobiegać czy leczyć?
Wiadomo, że zdecydowanie lepsza opcja jest zapobieganie. Jednak z uwagi na to, iż jest to wstydliwy problem, często pacjenci trafiają do lekarza w zaawansowanym stadium choroby. Warto, zastosować kilka prostych zasad w życiu codziennym, aby uniknąć tej dolegliwości. Unikaj:
- Zaparć
- Siedzącego trybu życia
- Długich wizyt w toalecie
- Sztucznej bielizny
- Seksu analnego
Proste zasady, które powinny być łatwe do wprowadzenia w życie codzienne. Zapobiegaj, obserwuj, i nie wstydź się ewentualnej wizyty, a problem z żylakami odbytu będzie szybko wyeliminowany.