Nasze życie codziennie otoczone jest stresem, nerwami oraz pośpiechem. Wszystko to ma wpływ na nasz układ nerwowy, a dokładniej na jego ciągłą nadmierną aktywację. Niestety nasz system nerwowy, ma swój umiar, i w sytuacji długotrwałego stresu i napięcia może prowadzić do rozwoju nerwicy.
Czym jest nerwica lękowa?
Nerwica lękowa, jest określana jako grupa zaburzeń lękowych, których cechą charakterystyczną jest odczuwanie nieustannego wzmożonego lęku, którego przyczyna jest nam najczęściej nieznana. O nerwicy możemy mówić w sytuacji gdy zauważymy, pojawienie się bodźców emocjonalnych, objawów psychosomatycznych czy też natrętnych myśli. W życiu codziennym, bardzo często odczuwamy niepokój, który związany jest z rodziną, pracą, obowiązkami czy też zdrowiem i finansami. Są to naturalne emocje, jednak u osób z nerwicą lękową pojawia się problem z codziennym funkcjonowaniem. Osoba u której takie lęki są zbyt duże, często nie odczuwa radości z życia, a także izoluje się społecznie.
Jakie są objawy nerwicy lękowej?
Poranny pośpiech, korki w drodze do pracy, wymagający szef, odebranie dziecka z przedszkola, i ciągłe życie w biegu bywa bardzo stresujące i niepokojące. Każda taka sytuacja, powodująca uczucie niepokoju czy zdenerwowania wpływa na nasze życie a także prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Niestety tak prowadzony tryb życia, może prowadzić do rozwoju nerwicy lękowej. Do charakterystycznych objawów nerwicy zaliczamy:
- częste zawroty głowy
- uczucie ciągłego zmęczenia
- nadmierną nerwowość
- bóle głowy
- uczucie rozdrażnienia
- bezdechy
- palpitacje serca
- problemy z widzeniem lub słuchem
- niedowłady
- częste bóle o zmiennej lokalizacji
- problemy z koncentracją
- ataki paniki
- znaczny spadek nastroju
- apatia
W bardzo ciężkich przypadkach może również dojść do amnezji, ciąży urojonej, problemów padaczkowych, depresji czy problemów z mówieniem. Warto również wspomnieć, iż objawy można podzielić na:
- objawy somatyczne – zwiększona potliwość, suchość jamy ustnej, rozstrój żołądka, ucisk w klatce piersiowej
- objawy psychiczne – lęk przed samotnością, lęk przed śmiercią, trudności z zasypianiem, niepokój ruchowy, utrata kontroli nad sobą
Spekuluje się również nad nietypowymi objawami, które bardzo często były przyczyną pojawienia się nerwicy lękowej. Zauważono wzmożone pojawienie się zaburzeń somatycznych a konkretnie:
- błyski w oczach – dysfunkcje naszego układu nerwowego, tak zwane fotopsje, sprawiają iż w polu widzenia osoby z zaburzeniami lękowymi, pojawiają się charakterystyczne błyski. Spowodowane one są pobudzeniem siatkówki oka, i jej nieprawidłową pracą.
- Pieczenie gardła – zwiększone wydzielanie kwasu żołądkowego, prowadzi do pojawienia się wrzodów i uczucia pieczenia w przełyku.
- Szum w uszach – szczególnie często występuje u osób z depresją, a także zmagają się z dusznościami, zawrotami głowy i atakiem paniki.
Jakie są przyczyny nerwicy lękowej?
Nerwica lękowa spowodowana jest czynnikami biologicznymi, społecznymi, psychologicznymi a także kulturowymi. Jednak do przyczyn zalicza się:
- Nasza osobowość – osoby emocjonalne powściągliwe i nieśmiałe są bardziej podatne na rozwój nerwicy.
- Wyuczone zachowania – skłonności do niepotrzebnego zamartwiania się, mogą z czasem stać się nawykiem a jednocześnie lękiem
- Rodzina – nerwica lękowa jak i sam lęk może być dziedziczona
- Medycyna – istnieje wiele chorób, których objawy są bardzo podobne do tych związanych z nerwicą lękową. Niestety są też choroby, które nasilają lęki, a to wiąże się z pojawieniem się nerwicy.
Rodzaje nerwicy i ich charakterystyka
Nerwica lękowa może przyjmować różne formy:
- Nerwica pourazowa – jak sama nazwa wskazuje, jej przyczyna jest uraz lub trudne przeżycia.
- Fobia społeczna – odizolowanie od społeczeństwa, unikanie jakichkolwiek wyjść z domu czy rozmów
- Nerwica histeryczna – dotyczy osób, które na siłę szukają u siebie chorób, i zbyt mocno monitorują prace organizmu wsłuchując się w każdy szczegół
- Nerwica lękowa – objawia się obawą o siebie i najbliższych
- Nerwica neurasteniczna – charakteryzuje się porannym, długotrwałym zmęczeniem, oraz problemami ze snem
- Nerwica natręctw – jedna z najbardziej „popularnych“ nerwic. Objawia się takimi czynnościami jak nagminne mycie rąk, zachowaniem symetrii, liczeniem rzeczy, czy gromadzeniem przedmiotów
- Nerwica serca – w wyniku stresu zmienia się funkcjonowanie serca – kołatanie, ucisk czy szybsze bicie
- Nerwica żołądka – nudności, bóle brzucha, uczucie ścisku, wzdęcia, zaparcia to tylko nieliczne objawy
Aby w pełni rozpoznać rodzaj nerwicy, należy wykluczyć wiele innych chorób, co często wiąże się z konsultacjami onkologicznymi, gastrologicznymi, laryngologicznymi, okulistycznymi.
Diagnostyka i leczenie nerwicy lękowej
Niestety rozpoznanie nerwicy lękowej nie należy do łatwych. Osoba u której podejrzewa się nerwicę, musi zmagać się z objawami co najmniej pół roku. Lekarz podczas wywiadu, opiera swoją diagnozę na informacjach o nasileniu i czasie trwania objawów, oraz wszystkich problemach z funkcjonowaniem w codziennym życiu. W przypadku badań laboratoryjnych, niestety nie są one pomocne w postawieniu diagnozy. Mogą jedynie wykażą, czy inne choroby fizyczne, nie powodują objawów.
Nerwica lękowa, nie jest łatwa do wyleczenia. Najważniejszym elementem jest terapia – wizyta u psychologa lub psychiatry. Podczas takiej wizyty, można znaleźć przyczynę zaburzeń, i pracować nad ich rozwiązaniem, a także stworzeniem mechanizmów obronnych.
Ważnym elementem jest również farmakologia, a dokładniej leki przeciwdepresyjne, przeciwlękowe i uspokajające. Warto pamiętać że farmakologia leczy objawowo, natomiast terapia działa na przyczyny.
Domowe sposoby na walkę z nerwicą lękową
Osoby zmagające się z nerwicami, powinny wziąć pod uwagę fakt, iż dużą rolę odgrywają w ich życiu nawyki. Warto do swojej rutyny wprowadzić kilka prostych czynności, które mogą okazać się pomocne:
- zbilansowana dieta
- odpowiednia ilość snu
- aktywność fizyczna
- zminimalizowanie lub odstawienie używek
- relaksacja
- medytacja
- suplementacja
- muzykoterapia
Pomocne mogą okazać się także naturalne suplementy z apteki. Rumianek, melisa, ashwaganda, dziurawiec, chmiel, lawenda, valeriana to tylko kilka z nielicznych ziół, które działają uspokajająco i kojąco na nasz układ nerwowy. Oczywiście w tym przypadku bardzo ważną rolę odgrywa systematyczność. Zioła można stosować zarówno jako napar, suplementy czy też w formie herbat.
W ostatnim czasie, bardzo popularne stały się również olejki CBD. Kannabiody nie zawierają substancji psychoaktywnych, a ich działanie jest potwierdzone licznymi badaniami.
Skutki uboczne leczenia nerwicy
Badania wykazują, iż na nerwicę lękową choruje 3-6% dorosłych, a także aż 5% dzieci. Najczęściej diagnozuje się ją u kobiet. Leczenie nerwicy jest konieczne, aczkolwiek należy stosować się ściśle do zaleceń lekarza i terapeuty. Stosowanie leków nasennych, uspokajających wiąże się z ryzykiem uzależnienia. W przypadku antydepresantów, skutkami ubocznymi może być przyrost masy ciała, duża senność, gorsze samopoczucie, nudności.
Lepiej zapobiegać niż leczyć?
Jak wiemy, nie zawsze można wszystkiemu zapobiec, tak samo jest w przypadku nerwicy lękowej. Jednak można zastosować się do kilku wskazówek, aby zmniejszyć objawy i kontrolować jej przebieg. Zaleca się aby:
- Jeżeli zmagamy się z jakimś problemem, należy go rozwiązać a nie dusić w sobie. Pomocny może okazać się psycholog, lub ktoś bliski.
- Odpowiednio zarządzać czasem, tak aby móc spokojnie wykonać wszystkie zaplanowanie czynności, bez stresu i biegu.
- Nie odcinać się od najbliższego otoczenia, szukać wsparcia i pomocy.
- Trzymać się ustalonego planu leczenia, a także regularnie chodzić na wizytę do psychologa lub psychiatry.
- Zaangażować się w grupach wsparcia
Nerwica lękowa test – sprawdź czy potrzebujesz pomocy
Normalną rzeczą jest odczuwanie lęku strachu czy niepokoju. Jednak kiedy jest to norma, a kiedy rozpoczyna się patologiczny stan? Odpowiedz na kilka pytań poniższego testu, i zobacz czy potrzebujesz konsultacji psychologa.
Wybierz TAK lub NIE
| Gdy się denerwuje lub czegoś boję mam uczucie drętwienia, boli mnie brzuch a także pojawiają się zawroty głowy | TAK | NIE |
| Unikam kontaktów z rodziną przyjaciółmi a także z innymi ludźmi | TAK | NIE |
| Ciągle zamartwiam się pracą, spotkaniami, zakupami, czy prostymi codziennymi czynnościami | TAK | NIE |
| Zdarzyły mi się myśli samobójcze w związku z gorszym samopoczuciem a także myślami związanymi z lękiem | TAK | NIE |
| Jestem uzależniony lub stosuję dużo środków na uspokojenie lub lepszy sen aby poczuć się lepiej | TAK | NIE |
| Moje życie zmieniło się od czasu gdy odczuwam wzmożone lęki, stres i niepokój | TAK | NIE |
| Przez lęki mam problemy w pracy, w domu, i z nawiązaniem nowych relacji | TAK | NIE |
| W sytuacji lękowej odczuwam ataki paniki i mam problemy z mową a także poruszaniem | TAK | NIE |
Gdy większość z Twoich odpowiedzi była twierdząca, prawdopodobnie zmagasz się z nerwicą lękową. Zalecana jest konsultacja z psychologiem, w celu dalszej diagnostyki.
