Parosmia określana jako zaburzenie węchu, charakteryzuje się odczuwaniem innej woni niż rzeczywista. Zaburzenie te szczególnie często pojawia się u osób po covidzie, grypie czy przebytych innych wirusach.
Parosmia – co to jest?
Parosmia jest chorobą która polega na zaburzeniach węchu. Jej cechą charakterystyczna jest odczuwanie zupełnie innego zapachu danego produktu. Przykładowo zapach cebuli, odczuwany jest jako spalenizna, krem pachnie jak guma, a chleb czuć pleśnią. Często podczas zaburzeń węchu, dodatkowym objawem jest odruch wymiotny. Niestety większość odczuwalnych zapachów związana jest z zapachami brzydkimi. Przeprowadzone badania wykazały że osoby zmagające się z parosmią, zdecydowanie określają „zapachy” jako:
- Zgnilizna
- Zapachy ściekowe
- Spalenizna
- Pleśń
- Zepsute jajko czyli zbuk
Jakie są przyczyny parosmii?
Parosmia jako schorzenie, spowodowana jest uszkodzeniem komórek nerwowych, które odpowiedzialne są za zmysł jakim jest węch. Najczęstszą przyczyną parosmii są infekcje, wirusy oraz schorzenia neurologiczne, laryngologiczne czy metaboliczne. Do przyczyn zaliczamy także urazy głowy, choroby nowotworowe, oraz kontakt czy zażywanie substancji toksycznych. W ostatnim czasie wzrosła ilość osób zmagających się z parosmią z powodu Covid-19. Warto również wspomnieć o innych zaburzeniach węchu:
- Fantosmia – czyli halucynacje węchowe. Często osoba wyczuwa jakiś zapach w otoczeniu, a tak naprawdę dana woń nie występuje.
- Anosmia – to zupełna utrata węchu
- Hyposmia – znaczne osłabienie węchu
Wbrew pozorom parosmia występuje dość często, na przykład jest częstym towarzyszem palaczy.
Parosmia i jej objawy
Głównym objawem jest upośledzenie zmysłu węchu. Odczuwanie dziwnych zapachów gdy wąchamy standardowe produkty. Często parosmii w zaawansowanym stadium, towarzyszy utrata apetytu, lub konieczna zmiana diety. Bardzo często produkty który spożywaliśmy, nagle zaczynają nam brzydko pachnieć i zdecydowanie zniechęcać. Parosmia potrafi również utrudnić codzienne funkcjonowanie, ponieważ odczuwanie tak dziwnych i nietypowych zapachów doskwiera przez dłuższy okres. Zwyczajne zakupy spożywcze bywają uciążliwe, gotowanie staje się mniej przyjemne, a kąpiel może powodować odruch wymiotny z powodu „zapachu” kosmetyków.
Diagnostyka oraz leczenie zaburzeń węchu
W sytuacji gdy zauważyliśmy problemy z odczuwaniem zapachów, lub zapachy są nieco dziwne, warto zgłosić się po pomoc do otolaryngologa. Podczas takiej wizyty, zostanie przeprowadzony wywiad z pacjentem, który pomoże rozpoznać schorzenie. W trakcie wizyty może zostać również wykonane badanie laryngologiczne, dodatkowo możemy zostać skierowanie na badanie obrazowe lub testy węchowe. Głównym zadaniem lekarza, jest ustalenie przyczyny pojawienia się parosmii, dlatego tak ważny jest dokładny wywiad. Każda informacja dotycząca urazów, infekcji, zabiegów czy innych chorób ma tutaj duże znaczenie.
Najczęściej zaburzenia węchowe leczy się farmakologicznie, stosując cyn, witaminę A lub odpowiednie antybiotyki. Możliwe jest również leczenie chirurgiczne gdy przyczyną są na przykład polipy lub guzy.
Parosmia jest zaburzeniem odwracalnym, ponieważ nasze komórki węchowe potrafią się samoczynnie regenerować. U większości pacjentów, węch sam powraca do normy.
