Gluten to białko roślinne pochodzenia zbożowego, o którym w ostatnich latach bardzo dużo się mówi. Można go znaleźć m.in. w pieczywie, makaronach, a także w niektórych kaszach. Jego źródłem są zboża tradycyjne, jak np. pszenica, jęczmień, żyto oraz owies. Jednak czym jest gluten w codziennej diecie oraz jaką pełni rolę? Jak wygląda jego nietolerancja?
Gluten – co to takiego?
Gluten to mieszanina białek roślinnych pochodzenia zwierzęcego – gluteniny oraz prolaminy. Źródłem występowania glutenu są tradycyjne zboża, takie jak pszenica, jęczmień, żyto czy owies. Jednak w ostatnich latach bywa głośno o glutenie, bowiem coraz większa grupa osób zmaga się z alergią na owy składnik. Jego podłożem są: gliadyna, sekalina, hordeina oraz awenina, natomiast sam gluten powstaje podczas wyrabiania ciasta z mąki i wody. Jest to składnik niezwykle ceniony w piekarnictwie, bowiem przybiera on postać sprężystego kompleksu, czyli elastyczność i zwięzłość.
Niepamiętne dla wielu czasy, gdzie gluten można było spotkać tylko w zbożach i ich przetworach. Natomiast dziś jest on dodawany do wielu różnych produktów spożywczych, np. wędliny czy przyprawy. Jednak nie każdy gluten może lub chce spożywać. Modna stała się dieta bezglutenowa, która ma całkiem spore grono zwolenników. Jak to wygląda w praktyce? Jak wygląda nietolerancja glutenu?
Nietolerancja glutenu – objawy
Pomimo tego, że gluten odpowiada za dobrą jakość wypieków i jest niezwykle ceniony w piekarnictwie, nie każdy może go spożywać. Niektóre organizmy cechują się jego nietolerancją, co może być problematyczne. Jednak w takich przypadkach, konieczne jest jego wyeliminowanie z diety, bowiem skutki jego spożywania nie należą do przyjemnych. Do głównych dolegliwości, wywoływanych przez gluten należą m.in.:
- biegunki, wymioty, wzdęcia
- wysypki, rumienie, swędzące pęcherze
- silne reakcje uczuleniowe, np. pokrzywka, skurcze oskrzeli
Jednak większość osób nie ma żadnego problemu ze spożywaniem glutenu. Jego spożywanie przez osoby zdrowe, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ani samopoczucia. Krąży gdzieś również teoria, iż gluten sprzyja otyłości. Należy pamiętać, że nadmiar kilogramów, to nie wynik pojedynczego składnika, a źle dobranej diety, braku ruchu czy objadania się. Więc zmiana wyglądu sylwetki, powinna rozpocząć się od zmiany nawyków żywieniowych. Nie od dziś wiadomo, że warto trzymać deficyt kaloryczny oraz być aktywnym fizycznie.
Gdzie można znaleźć gluten?
Kiedy występują pierwsze objawy nietolerancji glutenu, konieczne będą badania, aby ową diagnozę potwierdzić. Nie jest on absolutnie szkodliwy dla zdrowych osób, jednak osoby z nadwrażliwością na ten rodzaj białka, są niestety narażone na uszkodzenie kosmków jelitowych i zaburzenie pracy wielu narządów. Gluten posiada negatywne działanie na organizm osób z jego nietolerancją, dlatego nie należy lekceważyć żadnych niepokojących objawów. Działanie glutenu polega na niewłaściwym wchłanianiu składników odżywczych przez organizm oraz tworzy się niedobór minerałów. Dlatego warto zapoznać się z listą produktów zawierających gluten. Oto ona:
- produkty zbożowe
- mleko i produkty mleczne
- mięso, jaja, ryby
- warzywa i ich przetwory
- owoce
- tłuszcze
- słodycze
- desery
- napoje
- przyprawy
Dlatego też osoby, które zmagają się z nietolerancją glutenu, powinny zwracać szczególną uwagę na składy produktów, które chcą zakupić. Kilka dekad w tył gluten można było znaleźć wyłącznie w produktach zbożowych. Jednak wraz z upływem czasu, gluten zaczął być składnikiem chętnie dodawanym do pozostałych produktów. Aby uniknąć niepożądanych skutków, należy dbać o własne zdrowie i mieć na uwadze konieczne wyrzeczenia.