Wirus HIV, mianowany również ludzkim wirusem niedoboru odporności, to bardzo poważna choroba. Często mylony z przeziębieniem lub grypą, trwale upośledza funkcjonowanie układu odpornościowego człowieka. Na świecie wciąż przybywa zarażonych, którzy nie zdają sobie sprawy, że są jego kolejnymi nosicielami. Czy można go wyleczyć?
Wirus HIV – co to jest?
Popularnie nazywany wirus HIV, uzyskał również miano ludzkiego wirusa niedoboru odporności. Jest to poważna i bardzo groźna choroba, z którą zmaga się duża część ludzi. Niestety, ale upośledza on trwale układ odpornościowy człowieka. Jego niesprawność powoduje, że organizm zarażonego nie radzi sobie nawet z najmniejszą infekcją. Wirus atakuje określone typy białych krwinek, czyli leukocyty (limfocyty T CD4, monocyty oraz makrofagi), które głównie lokalizują się we krwi, szpiku kostnym, ośrodkowym układzie nerwowym, a także przewodzie pokarmowym.
Należy pamiętać, że zakażenie wirusem HIV jest nieuleczalne, ale odpowiednio wcześnie rozpoczęta terapia daje szanse komfortowe życie. Natomiast nie leczenie wirusa HIV prowadzi do AIDS (zespół nabytego niedoboru odporności), a następnie do śmierci zarażonego. Aktualnie istnieje szereg dostępnych testów na HIV, które znacząco potrafią ułatwić wykrycie wirusa w organizmie. Ponadto, wczesna diagnoza pozwoli na skuteczną dla pacjenta terapię, która w większości przypadkach kończy się powodzeniem.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem HIV?
Wirusem HIV nie można zarazić się poprzez zwykłą, codzienną styczność z zakażonym. Natomiast bliższe kontakty z osobą chorą, mogą przyczynić się do zakażenia. Istnieją trzy możliwe drogi, poprzez które dochodzi do zachorowania.
- Krew – do zakażenia dochodzi w momencie, kiedy krew zakażonego dostanie się na uszkodzoną skórę lub na błonę śluzową (np. oko, nos, narządy płciowe), a także podczas używania wspólnych z innymi igieł i strzykawek.
- Kontakt seksualny – ryzyko zakażenia pojawia się w momencie, kiedy stosunek płciowy nie odbywa się w zabezpieczeniu prezerwatywą. Dlatego w momencie, kiedy ktokolwiek decyduje się na współżycie z partnerem, powinien poznać jego przeszłość seksualną.
- Poród – do zakażania dochodzi również genetycznie, czyli wirus automatycznie ”przechodzi” z matki na dziecko. Aby uchronić dziecko przed ewentualnym zakażeniem, każda kobieta, które planuje powiększyć rodzinę, powinna wykonać testy w kierunku HIV.
Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, należy pamiętać, że wirusem NIE zarazimy się poprzez korzystanie ze wspólnych naczyń czy sztućców, korzystanie z tej samej łazienki i toalety, wspólne pływanie w basenie czy pot, łzy, mocz, kał, wymiociny czy ślinę. Zakażanie nie dotyczy również uścisku ręki i dotyku skóry oraz wspólnego podróżowania czy pracy.
Objawy zakażenia wirusem HIV
Początkowy przebieg zakażenia wirusem HIV przebiega bezobjawowo, więc jego rozpoznanie może być trudne dla chorego. Natomiast pierwsze oznaki zakażenia pojawiają się w okresie 2-4 tygodni. Pojawienie się objawów jest nagłe, nie rozwija się etapowo i zazwyczaj trwa mniej więcej 3 tygodnie. Objawy choroby retrowirusowej:
- gorączka
- nudności
- bóle mięśniowo – stawowe
- wysypka grudkowo-plamista z wykwitami na twarzy, tułowiu i dłoniach
- bóle głowy, bóle gardła
- powiększenie węzłów chłonnych
- bóle brzucha z biegunką
- utrata apetytu
- brak siły podczas intensywnego wysiłku
- pocenie się w nocy
- powiększona wątroba lub śledziona
W takich sytuacjach bardzo często pojawia się problem i niepewność, ponieważ wyżej wymienione objawy charakterystyczne są dla rozwoju przeziębienia lub grypy. Natomiast najbardziej charakterystycznym objawem dla ostrej choroby retrowirusowej jest wystąpienie gorączki. Wiadomo nie od dziś, że gorączka pod żadnym pozorem nie powinna być lekceważona.
Należy również pamiętać, że każdy organizm jest inny i podane objawy mogą, ale nie muszą wystąpić u każdego pacjenta. Jeśli jednak jakiekolwiek z wymienionych dolegliwości występują, należy dokładnie przeanalizować ostatni, miniony miesiąc w celu wyeliminowania możliwości zakażenia (niezabezpieczenie podczas stosunku, zrobienie tatuażu w studiu, które nie przestrzega zasad BHP, użyciu po kimś igły lub strzykawki).
Kto powinien poddać się testom na HIV?
W przypadku wystąpienia wymienionych objawów lub zwykłego podejrzenia zakażenia wirusem HIV, należy w trybie natychmiastowym zgłosić się do lekarza rodzinnego. Wypisze on bowiem skierowanie na test przesiewowy na HIV wykonywany przez pobranie krwi żylnej. Testy wykonywane poprzez skierowanie lekarskie wykonywane są nieodpłatnie. Otwarte są również placówki, w których można anonimowo taki test wykonać.
Przede wszystkim testom powinny podać się osoby, które mają za sobą bogatą przeszłość seksualną co do ilości partnerów bądź partnerek. Jeśli ktokolwiek odbył stosunek seksualny z osobą, która podejrzewa u siebie zakażenie wirusem HIV lub jest po prostu nim zakażony, również powinien natychmiast udać się na wykonanie testu. Dodatkowo taki test powinny wykonać osoby, które w przeszłości:
- przyjmowały narkotyki w zastrzykach
- podczas kontaktów seksualnych nie zawsze stosowały prezerwatywy
- przebyły chorobę przenoszoną drogą płciową
- używały strzykawek lub igieł ”po kimś”
- wykonywały tatuaż lub piercing w salonie, który nie dba o prawidłową sterylizację sprzętu
- miały kontakt z cudzą krwią
Diagnostyka wirusa HIV
Niezbędną czynnością jest wykonanie przez pacjenta testu na obecność wirusa HIV w organizmie. Jeśli zarażony otrzyma wynik pozytywny, zostanie on skierowany do poradni konsultacyjnej. W placówce zostanie umówiona wizyta z lekarzem, który przeprowadzi wywiad z pacjentem. Głównym celem lekarza prowadzącego będzie ustalenie przyczyny zakażenia oraz tego, w jakiej fazie jest aktualnie wirus HIV. Na podstawie podanych informacji będzie on w stanie stwierdzić, jakie leczenie należy zastosować.
Jak wygląda leczenie zakażonego?
Leczenie wirusa HIV zależy przede wszystkim od wywiadu przeprowadzonego z lekarzem. Stwierdza on bowiem, w jakiej fazie znajduje się wirus HIV, a jest to niezbędna informacja do wdrożenia odpowiedniego leczenia. Wczesna faza wirusa pozwala na leczenie bezobjawowe, tzw. leczenie antyretrowirusowe. Jednak mimo wszystko jest to uzależnione od liczby limfocytów CD4 oraz wiremii HIV, czyli liczby antygenów we krwi zarażonego. Natomiast leczenie antyretrowirusowe polega na włączeniu leków z dwóch grup. Mają one na celu zapobieganie kolejnym mutacjom wirusa HIV.
Zakażonemu bezwzględnie jest potrzebne wsparcie oraz pomoc psychologiczna, ponieważ będzie to dla niego ciężki oraz żmudny okres. Co więcej, wirusa HIV nie da się całkowicie wyleczyć. Natomiast regularne przyjmowanie odpowiednich leków sprawi, że pacjent będzie żył dłużej. W przypadku nieleczonego wirusa HIV, przeradza się on w AIDS i prowadzi do śmierci. Dlatego też w przypadku osób nieleczonych maksymalna długość życia to 10 lat.